Nieuwe Oogst 16-01-2019

Stal is afgestemd op natuurlijk gedrag paard

In de nieuwe, 0,5 hectare grote actiefstal van paardenhouderij Op de Brant in Nuth is alles afgestemd op de natuurlijke behoeften van paarden. Ze worden gemotiveerd om te bewegen, te eten, te drinken en te rusten.

In het buitengebied van Nuth bevindt zich paardenfokbedrijf en -pensionstal Op de Brant met een nieuwe stal. ‘Onze nieuwe actiefstal is geheel open, zonder dak en muren’, vertelt Ilse Limpens. Ze bestiert het bedrijf met echtgenoot Ralph Rijstenbil. De actiefstal verrijst naast de schuur annex stal. Vanuit het stalgedeelte is een uitloop gerealiseerd.

Buiten geeft Limpens invulling aan de natuurlijke behoeften van het paard. Daartoe worden drie stations geïnstalleerd: een hooi-, een krachtvoer- en een drinkwaterstation. Deze liggen verspreid over de 0,5 hectare omvattende stal. Tussen de stations zijn gedraineerde paden en paddocks aangelegd. Om deze onder alle weersomstandigheden en intensief gebruik goed begaanbaar te houden, is eerst de teelaardelaag afgegraven en de bodem vervolgens voorzien van wegenbouwdoek. Het daarop gelegde split kan zo niet in de bodem zakken.

Matten
De paddocks zijn voorzien van Hit-Lochmatten en de rijbak van Hit-Drainmatten. Dit zijn matten speciaal voor de paardenhouderij. Ze hebben noppen voor de grip, gaten voor de waterafvoer en putjes om het vocht vast te houden voor een droge periode.
In de nieuwe, 0,5 hectare grote actiefstal van paardenhouderij Op de Brant in Nuth is alles afgestemd op de natuurlijke behoeften van paarden. Ze worden gemotiveerd om te bewegen, te eten, te drinken en te rusten.

Met de grond uit de paden zijn aarden wallen gevormd. Zo kunnen de paarden zich in een rustperiode op een natuurlijke wijze van elkaar afscheiden. De aarden wallen worden nog ingezaaid en beplant met planten en kruiden waar de paarden qua kruiden en mineralen behoefte aan hebben.

Paardenwelzijn
‘Deze stal houdt rekening met de basisprincipes van het paardenwelzijn en hun natuurlijk gedrag: voldoende beweging, veel buiten, juiste en tijdige voeding en het groepsleven. We dwingen de paarden op verschillende plaatsen te eten en te drinken’, vertelt Limpens.

‘Paarden die op de steppes leven, zijn dagelijks 40 tot 50 kilometer actief om hun dagelijks portie voedsel en drinken te vergaren. Het aantal kilometers dat ze hier dagelijks afleggen, schommelt tussen de 10 en 15. De eigenaren van deze paarden willen dat ook. Zij kiezen veelal bewust voor deze stallingsmogelijkheid. Sommigen op advies van een dierenarts.’

Chip
Het paard moet steeds op een andere locatie eten of drinken. Deze locaties zijn alleen toegankelijk via een hekwerksysteem, waarvan de poortjes werken op een chip die elk paard krijgt geïmplanteerd of die zich in de halsband bevindt. De informatie op de chip is bepalend of een paard in een bepaald voergebied mag komen of recht heeft op weidegang. De toegang tot het water is onbeperkt. Hooi gaat op minuten, bijvoorbeeld tweehonderd minuten per dag verdeeld over tien keer. Krachtvoer gaat op gewicht en wordt verdeeld in kleine porties gedurende de dag.

Dit systeem is een duidelijke afgeleide van de krachtvoergift in veel melkveestallen. Ook daar wordt de krachtvoerverstrekking, de weidegang en toegang tot de melkrobot bepaald door een chip.

Dertig paarden
Pal voor de kerstdagen is de nieuwe stal in gebruik genomen. Momenteel vertoeven circa dertig paarden, deels stalling en deel eigen fokpaarden, op het bedrijf. Ze zijn verdeeld in groepen van acht tot tien paarden. ‘De technische voorzieningen in de stal zijn geschikt voor maximaal veertig paarden. De capaciteit kan worden vergroot door het bijplaatsen van stations.’

Het aspect arbeid speelt ook een belangrijke rol bij de keuze van dit stalsysteem. ‘De opzet is dat ik het bedrijf alleen kan runnen. Daarbij dient er bovendien voldoende tijd over te blijven voor het gezin en bestuurlijke zaken, zoals LTO-portefeuillehouder Paardenhouderij’, zegt Limpens. Volgens haar is dit bij een normale paardenhouderij niet alleen rond te zetten. Immers, paarden moeten zeven dagen per week, iedere zes uur worden gevoerd. Een keer uitslapen en/of rustig een familieactiviteit ondernemen is er dan niet bij.

Duitsland
In Nederland is het actiefstalsysteem vrij onbekend. Volgens Limpens werken twee paardenhouders op de Veluwe al jaren op deze wijze. ‘Maar dan met oudere technieken’, weet ze. In Duitsland werken daarentegen ruim duizend bedrijven met het actiefstalsysteem.

Limpens en Rijstenbil hebben jarenlang gewerkt en nagedacht hoe dit voor ons land nieuwe stalsysteem te integreren. ‘Gedurende het bouwproces hebben we het regelmatig aangepast. Waren het geen praktische wijzigingen, dan voerden we uit financieel oogpunt wijzigingen door.’

Crowdfunding
Het project is gefinancierd via crowdfunding, nadat de bank aangaf geen toekomst te zien voor dit concept. Binnen één uur was hun aanvraag bij Collin Crowdfund rond door 278 investeerders.